Artificial Intelligence (AI) en muziekles interview

Workshop AI en muziek door Jan Modaal. Jan heeft nu twee keer zijn kennis van AI en muziek met onze leerlingen en collega’s gedeeld. Omdat hij zo’n prettige indruk had achtergelaten bij de leerlingen en collega’s besloot ik hem voor deze gelegenheid kort te interviewen. Jan heeft in december en februari tijdens de projectdagen workshops gegeven.

1. Hoe heb je het bezoek aan het Zuiderzee College ervaren? Te beginnen het eerste bezoek bij leerjaar 1. Denk aan de deelname van de leerlingen en de betrokkenheid van de collega’s.
De lessen zijn over het algemeen goed en rustig verlopen. Het was prettig dat er mentoren bij de lessen aanwezig waren die de leerlingen kennen. Mede daardoor lukte het om er tempo in te houden en leerlingen individueel te helpen wanneer er computeruitdagingen optraden. Alle leerlingen hebben de opdrachten voltooid binnen de tijd. Als er iets niet helemaal lukte zat er soms iemand te niksen; als ik het dan kwam uitleggen waren ze altijd welwillend. In elke klas zaten een paar leerlingen die echt helemaal aangingen op muziek en AI. Zeker in leerjaar 1 zijn er hele rapteksten geschreven en waren ze echt goed aan het werk.

2. Kun je iets vertellen over het gebruik van Udio in plaats van Suno destijds? Tegen welke organisatorische en praktische zaken liep je aan nog voor dat je kon starten en hoe heb je dat opgelost?
Suno en Udio zijn min of meer gelijkwaardige tools. Suno is iets bekender en de output wat meer popmuziek-achtig. De nummers die met Udio kunnen worden gegenereerd zijn wat vreemder, of wat artistieker. Voor de leerdoelen – muziek maken met AI, leerlingen iets bijbrengen over AI in het algemeen, en laten zien hoe ze prompts kunnen schrijven – maakte het niet erg veel uit welke van de twee we zouden gebruiken.

Doorslaggevend was uiteindelijk dat leerlingen zich voor Suno alleen konden registreren met een telefoonnummer. Omdat deze privé zijn, hebben we gekozen de leerlingen zich voor Udio aan te laten melden met hun schoolmail.

Om zich aan te melden moesten de leerlingen hun mailadres invoeren op de site van Udio en kregen ze een activatielink via de mail. Bij sommige leerlingen werd de link geblokkeerd door de firewall van Outlook, maar bij andere leerlingen niet. Dat was een beetje verwarrend. De leerlingen bij wie het echt niet lukte de link te openen hebben we laten samenwerken met hun buur. Over het algemeen ging dat goed.

3. Hoe heb je het tweede bezoek aan het Zuiderzee College bij leerjaar 2 ervaren? Wat was er anders aan de dynamiek in de klas?
De leerlingen in L2 waren iets drukker en ook gewiekster in stiekem iets anders doen. Het was soms lastig om ze stil te krijgen, een goede oefening voor de stembanden. Omdat de les zelf ook heel anders was vind ik een uitgebreide vergelijking lastig.

4. Die tweede keer hadden we bericht gekregen van onze privacyofficer van OVO Zaanstad dat het volgens de privacywetgeving niet verantwoord was Suno en Udio te gebruiken. Kun je vertellen hoe je dat toen voor die workshops hebt opgelost en hoe ging dat in de praktijk?

Na contact met de privacyofficer bleek dat gebruik van Udio of Suno niet gewenst was. Beide services verzamelen persoonsgegevens, terwijl er geen verwerkersovereenkomst is met het Zuiderzee College. Ik werd verzocht om een Europese tool te vinden, of een die helemaal zonder account kan worden gebruikt. Helaas bestaat er vooralsnog geen AI-muziektool die werkt met prompts, liedteksten schrijft én aan deze voorwaarden voldoet.

Uiteindelijk heb ik ervoor gekozen om in de tweede lessencyclus Soundraw te gebruiken. Deze tool kan zonder account worden gebruikt. Aan de hand van bepaalde instellingen kan je hiermee muziek genereren – zonder zang. Er werd dus enigszins ingeleverd op de leerdoelen, maar in ieder geval konden we aan het werk! Op de lange termijn zou het mooi zijn als er meer AVG-vriendelijke tools op de markt komen die kunnen tippen aan de mogelijkheden die de Amerikaanse tools bieden. Of als we manieren vinden om de leerlingen toch met Udio te laten werken op een manier waarop hun persoonsgegevens beter worden afgeschermd.

5. Jij bent zelf academisch geschoold in AI enginering, hoe kijk je aan tegen de bezwaren om Suno en Udio of andere AI uit de V.S. of elders niet te kunnen gebruiken? Missen wij hier een kans? Welke tips heb je voor ons om onze leerlingen mee te kunnen laten gaan met de huidige ontwikkelingen?
Ik denk dat het heel goed is dat we niet zomaar de data van kinderen maar overal over de heg gooien. Tegelijkertijd is het een utopie dat niemand ChatGPT voor hun huiswerk gebruikt. Ik denk dat het heel belangrijk is om kinderen uit te leggen hoe je AI-tools vóor je kan laten werken. Daarbij is kritisch denken essentieel, en dus niet zomaar alles overnemen wat er uit zo’n machine komt rollen.

6. Welke tips heb je voor ons om onze leerlingen mee te kunnen laten gaan met de huidige ontwikkelingen?
De goede vragen stellen aan generatieve AI en de antwoorden op waarde schatten zijn typisch vaardigheden voor de 21e eeuw. Het zou daarom goed zijn om aandacht te besteden aan de kansen die het biedt om AI-onderwijs aan te bieden. Dat betekent wel dat er goed moet worden nagedacht en overlegd over manieren om dit op een verantwoorde manier te laten geschieden. Ik zie daar echter wel mogelijkheden voor.

Digitale vaardigheden in het algemeen worden een steeds belangrijker onderdeel van meedoen aan de samenleving. Ik merkte dat mijn les soms ook een computerles was, zeker in leerjaar 1. “Meneer, wat is schoolmail?” Er is dus nog genoeg te doen!