ONDERWIJS ZAANSTREEK
Nieuwsbrief Sterk Techniek Onderwijs Zaanstreek – Uitgave December 2022
Techniek beleven doe je op de Zaanse vmbo’s
Techniek beleven is niet meer weg te denken in het onderwijs op het Zuiderzee College, VMBO Pascal Zuid, Trias VMBO en Compaen VMBO. Hoe deze Zaanse scholen dit precies invullen, lees je in deze zevende nieuwsbrief over Sterk Techniek Onderwijs: het programma waarin scholen en bedrijfsleven in de Zaanstreek gezamenlijk het techniek/technologie-onderwijs op het vmbo op een hoger plan zetten, om te laten zien welke beroepskansen er zijn in techniek en technologie.
Volop STO-reuring op het Zuiderzee College
Op het Zuiderzee College was er de afgelopen maanden volop reuring en beweging rondom STO. Er was de Bèta&Tech Experience voor leerjaar 2 en het ‘Café van de toekomst’ voor onze leerkrachten. En tijdens de eerste Projectweek van dit schooljaar zijn bij leerjaar 2 de 7 Werelden van Techniek opnieuw geïntroduceerd aan de hand van een ‘Cleanroom’ en de ‘energiefietsen’. Bij de lessen W&T aan het PO hebben we alweer de vierde basisschool van Zaan Primair kunnen begroeten.
Techniek beleven bij de Bèta&Tech Experience
De Zuiderzeeleerlingen uit leerjaar 2 bezochten samen met hun mentor en/of begeleider de Bèta&Tech Experience op het Regio College in Zaandam. Deze interactieve en spannende techniekbeleving is bedoeld om jongeren de veelzijdigheid van techniek te laten ervaren. Zo gingen ze aan de slag in de techniek-escaperoom en het techniek‘laboratorium’. Eerder hadden de tweedejaars op school hun talenten al onderzocht in een les geïnspireerd op de Bèta&Tech Mentalities en 7 Werelden van Techniek.
Dankzij de Bèta&Tech Experience kunnen onze leerlingen tijdens de LOB-gesprekken hun individuele kwaliteiten ontdekken en benadrukken (LOB staat voor Loopbaanoriëntatie en -begeleiding). Zo kunnen ze erachter komen tot welk van de vijf bètatypes zij mogelijk behoren: de Ontdekkers, de Creatieve Makers, de Vernieuwers, de Maatschappelijke Toepassers of de Doeners.
Onderwijsinnovatie bij het ‘Café van de toekomst’
Zaan Primair organiseert elke drie jaar het ‘Café van de toekomst’ voor het eigen personeel. Leerkrachten kunnen zo kennismaken met verschillende aspecten van wat nu leeft binnen het onderwijs van morgen. Innovatie en toekomstgericht onderwijs staan daarbij centraal. Op 10 november vond de tweede editie plaats op het Zuiderzee College, met aandacht voor de wereld van digitale geletterdheid, wetenschap & techniek en de dynamische schooldag.
Er waren vijf rondes van workshops in circuitvorm, met toekomstgerichte thema’s zoals Virtual Reality & Lasersnijder door het Zuiderzee College en Unplugged programmeren en Mediawijsheid door De Codeerschool. De juffen, meesters en beleidsmedewerkers van Zaan Primair deden enthousiast mee. In de betrekkelijk korte tijd die de workshops duurden, konden zij toch voldoende proeven aan wat techniek kan bieden binnen het onderwijs. Het beleven van Virtual Realty (VR) of het met de lasercutter digitaal bewerken van een stukje hout tot een telefoonstandaard viel dan ook in goede aarde.
Het was voor het eerst dat het Zuiderzee College zo nauw met de collega’s van Zaan Primair optrok. Beide organisaties hebben het als een succes ervaren en zijn er trots op dat ze blijven samenwerken om de leerlingen uit de Zaanstreek goed onderwijs te bieden.
Projectweek 1 – 2022
Activiteiten die niet tijdens de les kunnen plaatsvinden, worden op het Zuiderzee College vanaf dit schooljaar in de projectweek aangeboden. Ook dit jaar is er voor leerjaar 2 – als onderdeel van het LOB-programma – weer een STO-activiteit in het Techlab georganiseerd waarin de 7 Werelden van Techniek terugkomen. Samen met de sectie NaSk (natuur- en scheikunde) hebben twee enthousiaste collega’s het Techlab omgebouwd tot een ‘Cleanroom’ en een plaats waar met fietsen energie kan worden opgewekt. Dit om de leerlingen bewust te maken van de mogelijkheden om duurzaam energie op te wekken.
Onder één van de pijlers van de 7 Werelden van Techniek maken de leerlingen kennis met ‘In de wereld van Energie, Water & Veiligheid’. In deze sector werken mensen met technische kennis hard aan het oplossen van de problemen van onze aarde, zoals luchtvervuiling en de gevolgen van het veranderende klimaat. Tijdens deze les gaan leerlingen aan de slag met de ‘energiefiets’, die menselijke spierkracht omzet in mechanische energie, en vervolgens in elektrische energie.
Bij de les in de ‘Cleanroom’ maken de leerlingen kennis met de uitdagingen die bij het kiezen en plaatsen van zonnepanelen komen kijken. Ze gaan aan de slag met dekglaasjes, microscopen en uv-licht om in detail hun stofdeeltjes te onderzoeken, én experimenteren met superschoon werken (inclusief stofjassen).
Veel enthousiasme bij W&T-lessen
Tot slot nog een update over de W&T-lessen (Wetenschap & Technologie) aan het Primair Onderwijs (PO) van Zaan Primair. Inmiddels zijn we bezig met de vierde school, en zijn de leerlingen die bij ons langskwamen tot nu toe al twee keer geweest. Wij krijgen veel energie van het enthousiasme van de leerlingen en collega-leerkrachten en ouders van het PO. De leerlingen pakken de skills van de activiteiten snel op en zijn heel zelfstandig.
Tijdens één van de bezoeken viel ik, Piotr Reedijk, in voor een zieke collega. Dat was even schakelen, maar het resultaat was fantastisch! We gingen met de iPad ‘Stopmotion’ doen (animatiefilmpjes maken), en het was alsof ik zelf les kreeg van de leerlingen. Met hun opgedane ervaring en handigheid konden zij zich al volledig richten op het scenario van het verhaal en de uitwerking daarvan.
Gelukkig hadden we voor de allersnelste leerlingen nog een ‘belevenistafel’ achter de hand die bij het profiel Zorg en Welzijn werd gebruikt tijdens de eerdere projectweek. Met deze digitale activiteitentafel lieten de leerlingen zien ook genoeg ervaring te hebben met het spelen van de meer klassieke spelletjes memory en andere ‘braintrainers’. Vol enthousiasme hebben ze daar tot aan de laatste minuut mee gespeeld.
Vierdeklassers Pascal Zuid maken mooie steampunk-lamp en leren lassen bij Tetrix
Afgelopen 23 november brachten vierdeklasleerlingen van Pascal Zuid een bezoek aan Tetrix Techniekopleidingen in Zaandam. De reacties waren enthousiast: niet alleen maakten ze kennis met de mogelijkheden van deze opleiding, ze hebben ook een steampunk-lamp gefabriceerd – zo’n handgemaakte lamp voor in een industrieel interieur. Ook zijn de leerlingen de lascabines in gegaan. Ander nieuws is dat docenten een workshop hebben gevolgd over de mogelijkheden van de VR-bril.
Aan de slag als lasser
Als een echte lasser aan de slag, natuurlijk met lashelm en handschoenen in een echte lascabine, hoe vet is dat? De vierdeklasleerlingen van Pascal Zuid konden het ware gevoel van een lasser helemaal beleven bij Tetrix Techniekopleidingen in Zaandam. Met een gave ervaring en een mooie steampunk-lamp rijker keerden de leerlingen terug naar de schoolbanken.
Docenten volgden workshop VR-bril: een wereld ging open
Afgelopen 9 december volgden zeventien docenten van Pascal Zuid een workshop over de Virtual Reality (VR)-bril. Ze ontdekten zo wat de mogelijkheden van deze bril zijn voor het onderwijs. Voor de meesten was het een eerste kennismaking. Er ging letterlijk een wereld voor ze open. Tijdens de workshop kwamen diverse onderwerpen aan bod, zoals: Hoe kun je de VR-bril inzetten in de klas? Welke hulpmiddelen zijn er om zelf lessen te maken? En: wat moet de school doen om het gebruik tot een succes te maken? Deze leuke workshop smaakt hopelijk naar meer!
Supertof: autopennenbakken maken op het Trias VMBO
Vanwege Sterk Techniek Onderwijs geven wij op het Trias VMBO leerlingen van omringende basisscholen les in techniek. Afgelopen weken ontvingen wij zo groep 8 van de Dorpsakker. Iedere vrijdagmorgen was het in het onderbouw-technieklokaal een gezellige drukte. Pim Roeleven en Henk van de Wijngaard begeleidden de kinderen in het maken van een ‘autopennenbak’: een erg handige ‘auto’ voor op je bureau voor al je pennen, gummen, memostickers en natuurlijk paperclips.
De kinderen hadden er veel lol in en werkten heel serieus. Ze moesten tekening lezen, meten, (elektrisch) figuurzagen, zagen in de verstekbak, boren met een kolomboor, lijmen en dit alles op een veilige manier. Wel was er even pauze, met een pakje Wicky en een Liga-koek. Gelukkig maar! Tot het einde van dit schooljaar zullen wij nog meerdere groepen 7 en 8 ontvangen. Hopelijk is het enthousiasme bij de deelnemende kinderen zo groot, dat ze straks ook voor het Trias VMBO kiezen!
Lagere scholen mogen weer werkstukjes (nu: voederhuisjes) maken bij Compaen VMBO
Om techniekonderwijs te stimuleren, nodigt het Compaen VMBO ook dit jaar leerlingen van groep 7 van omliggende scholen uit om een werkstukje te komen maken. Begin november kwamen de klassen van de RKBS De Rietvink een klein voederhuisje maken, mét ieders eigen naam erop. Verder hebben de derdejaarsleerlingen van het Compaen VMBO zelf een presentatie gevolgd van de stichting Infra Bindt. Het doel hiervan is hen te helpen bij het maken van de juiste keuze in de technieksector.
Groep 7-leerlingen van de RKBS De Rietvink in Zaandam timmerden onlangs een klein voederhuisje bij het Compaen VMBO. Een prima idee, zo met de winter voor de deur. Gijs, Daan, Niek en Emir laten trots hun werkstuk zien, natuurlijk met hun eigen naam erop. Goed gedaan allemaal!
De juiste keuze maken in de techniek? Infra Bindt helpt leerlingen op weg.
Onlangs volgden de derdejaarsleerlingen Bouwen, Wonen & Interieur van het Compaen VMBO een presentatie van de stichting Infra Bindt. Twee medewerkers uit de praktijk gaven een workshop over de mogelijkheden in de infrasector. Daarna mochten de leerlingen zelf aan de gang. Iedereen kreeg een grote situatietekening van een woonwijk en moest deze met potlood en liniaal verder afmaken. Een leuke en leerzame ochtend!
Leerlingen kunnen na het vmbo prima verder in de infra, bijvoorbeeld in de weg- en waterbouw als allround vakman grond-, water- en wegenbouw, asfaltafwerker, eerste monteur gas-, water- en warmtedistributie, machinist grondverzet, wegenbouw of hijswerk en natuurlijk uitvoerder bouw/infra. Er zijn volop mogelijkheden!